Bulletin

Elizabeth van Moskou

Elizabeth van Moskou

Groothertogin Elizabeth Fjodorovna Romanova leefde van 1864 tot 1918. Zij werd geboren in Darmstadt als prinses van Hessen-Darmstadt. Haar grootmoeder was koningin Victoria van Engeland. Elizabeth trouwde met de Russische groothertog Sergei Aleksandrovitsj, een oom van Tsaar Nicolaas II en was dus groothertogin van het regerende huis van Romanov (afb. …

lees verder
P. Grégoire Krug (1907-1969). Scheppingskracht en traditie

P. Grégoire Krug (1907-1969). Scheppingskracht en traditie

Het is weldra een halve eeuw geleden dat één van de indrukwekkendste en meest originele ikonenschilders van de Russische emigratie, Vader Grégoire Krug, op 61-jarige leeftijd stierf in de bescheiden skite van Mesnil-Saint-Denis, ten zuidwesten van Parijs. De Franse ikonografe, Emilie van Taack, die zelf een opleiding volgde bij Léonide …

lees verder

Boekenrubriek Eikonikon

Boeken over ikonen zijn er te over, zowel binnen de Orthodoxe wereld als daarbuiten. Sommige zijn goed, andere zijn slecht, en weer andere zijn geleerd, diep theologisch of technisch. Dit boek verdient een warm welkom als een uitstekend, goed geschreven rechttoe-rechtaan werk over dit onderwerp, geschreven door een Orthodoxe leek. …

lees verder
De verzegelde engel en Serafim van Sarov

De verzegelde engel en Serafim van Sarov

Het belang van ikonen in het geloofsleven van het oude Rusland is voor de hedendaagse mens soms moeilijk te begrijpen. Ikonen maakten vanzelfsprekend deel uit van het dagelijkse leven, zowel voor de individuele mens als voor de gemeenschap waartoe hij behoorde. Ikonen waren niet zomaar versiering, maar een reële aanwezigheid …

lees verder
Een jeugdervaring van Jawlensky

Een jeugdervaring van Jawlensky

Alexej von Jawlensky was een Russisch kunstenaar die in Torsjok geboren is in 1864.
 In zijn kindertijd nam zijn moeder hem en zijn broertjes mee naar een beroemd bedevaartsoord in Polen. Daar maakte de jongen iets mee dat hij nooit zou vergeten. In 1937 beschrijft hij zijn belevenis, 73 jaar …

lees verder
Bezoek Ikonenmuseum Frankfurt am Main

Bezoek Ikonenmuseum Frankfurt am Main

Tijdens onze doorreis naar Zuid Duitsland heb ik in het voorjaar 2015 het Ikonenmuseum van Frankfurt am Main bezocht. Net als in Recklinghausen is het een museum met uitsluitend ikonen en voorwerpen die daarmede verband houden. Het Museum bestaat vanaf 1990; nu dus 25 jaar; en is ontstaan door de …

lees verder
Kerken en kloosters van Moldova, Boekovina en Maramures

Kerken en kloosters van Moldova, Boekovina en Maramures

Jaarlijks maakt de stichting Vrienden van de Orthodoxe Kunst een studiereis. Dit jaar (2017) ging de reis naar Moldova en het noorden van Roemenië.  Moldova wordt wel het armste land van Europa genoemd maar het is rijk aan zogenaamde rotskloosters. De rivier Dnjestr heeft een diep dal in het landschap …

lees verder
Maria. Van oermoeder naar moeder Maria

Maria. Van oermoeder naar moeder Maria

In het Museum Catharijneconvent in Utrecht was 10 februari t/m 20 augustus 2017 een expositie te zien die geheel gewijd is aan Maria, de moeder van Christus. Daarin zijn zowel Moeder Gods ikonen als schilderijen uit de westers christelijke traditie opgenomen. Natuurlijk is deze tentoonstelling een must see voor elke …

lees verder
Een stukje Byzantium in Bourgondië

Een stukje Byzantium in Bourgondië

Op vakantie kom je soms culturele juweeltjes tegen die op een regenachtige dag de zon laten schijnen. Een goed bewaard geheim zijn de fresco’s van rond 1100 na Chr. in de kapel van de monniken van Berzé-la-Ville. Dit kleine plaatsje met rond de 500 inwoners ligt in het departement Macon, …

lees verder
Verzegeld: Mandylion

Verzegeld: Mandylion

Op deze postzegels zien we enkele ikonen met het gelaat van Christus op een doek afgebeeld. Deze afbeeldingen voeren terug op een oude legende die ons is overgeleverd door de kerkhistoricus Eusebius van Caesarea (circa 263-circa 339). Hij vertelt ons over  koning Abgar van Edessa (Urfa in het huidige Turkije), die …

lees verder
Bulgaarse ikonen. Twee bijzondere Nicolaas ikonen

Bulgaarse ikonen. Twee bijzondere Nicolaas ikonen

In deze decembermaand, toen wij op de avond van 5 december de maan zagen schijnen door de bladerloze bomen, begon het heerlijk avondje van het feest van Sint Nicolaas. Er is eigenlijk weinig concreets bekend over deze heilige die in zoveel landen vereerd wordt. Waarschijnlijk is hij in het jaar …

lees verder
Boekovina – Binnen en Buiten

Boekovina – Binnen en Buiten

Boekovina of het land van beuken – “Buchenland” in het Duits – ligt in Noord-Oost Roemenië. Het ligt in het deel van Roemenië dat wel Moldavië wordt genoemd, niet te verwarren met de Republiek Moldavië. Boekovina zou ik zeggen, is niet alleen het land van beuken, maar ook van dennen, pijnbomen, …

lees verder
Ikonen en westers religieuze kunst

Ikonen en westers religieuze kunst

Ikonen spreken ons aan en heiligen de wereld niet alleen door wat ze voorstellen of uitbeelden, maar ook door wat ze zijn. Toen ik in het begin van de jaren negentig voor het eerst de nieuwe ikonenafdeling van de Tretjakov-galerij in Moskou bezocht, had ik een onverwachte ervaring. In een …

lees verder
Voorhang voor een Moskouse kloosterkerk

Voorhang voor een Moskouse kloosterkerk

Het is alweer vijf jaar geleden dat er prachtig kerkelijk textiel van Olga Fishchuk (Kiev) te zien was in de Galerie van Plein van Siena, Centrum voor bezinning, ontmoeting en spiritualiteit, in Amsterdam. Ondergetekende, als docent kunstgeschiedenis verbonden aan dit instituut, was enthousiast over haar werk en had haar in …

lees verder
Metéora

Metéora

Hier op deze kale rotsen, die paleizen werden voor duizenden asceten, leerden orthodoxe monniken om wijs te zijn in gedachten en nederig in verlangens’                                                                                                                T.M. Provatakis   In de winter 2015-2016 was ik een aantal weken in Griekenland en reisde, na een paar dagen in Athene te zijn geweest, …

lees verder
De staurotheek van Limburg an der Lahn

De staurotheek van Limburg an der Lahn

Toen vond Helena het bord [met het opschrift ‘Koning der Joden’] en verheerlijkte de koning, niet het kruis […]. Ze verheerlijkte veelmeer hem, die aan het kruis hing en wiens naam op het bord geschreven stond (Bisschop Ambrosius, 4e eeuw). In een idyllisch Duits stadje gelegen aan de rivier Lahn …

lees verder
De omhelzing van de apostelen Petrus en Paulus

De omhelzing van de apostelen Petrus en Paulus

Heeft u zich ook wel eens afgevraagd waarom het Hoogfeest van de heilige Petrus en Paulus op dezelfde dag wordt gevierd (29 juni) en waarom er in de 15e eeuw zoveel ikonen van de apostelen Petrus en Paulus geschilderd zijn? In het Ashmolean Museum in Oxford, Engeland hangt een ikoon …

lees verder
Armeense miniaturen

Armeense miniaturen

In september 2015 heeft Anton Schipper een reis geleid naar Armenië. Hoewel
 de Armeens Apostolische Kerk niet direct behoort tot de Byzantijnse en Orthodoxe wereld, is de Byzantijnse beschaving mede bepalend geweest voor de ontwikkeling en oriëntatie van de eigen Armeense traditie. Hier volgt een verslag in zijn rubriek ‘Verzegeld’. Tijdens …

lees verder
Wonderdoende ikoon van de Moeder Gods Giatrissa

Wonderdoende ikoon van de Moeder Gods Giatrissa

Er bestaan veel wonderdoende ikonen van de Moeder Gods. De Moeder Gods Giatrissa is een voorbeeld van zo’n wonderdoende ikoon. ‘Giatrissa’ (Grieks) betekent ‘genezer, dokter’. Het verhaal achter deze ikoon is dat een Griekse vroedvrouw, Maria genaamd, in de jaren ‘20 van de vorige eeuw, haar vakantie elk jaar doorbracht …

lees verder