Ikonen-avontuur in Rome

Ikonen-avontuur in Rome

Geert en Angelique Hüsstege

Tijdens het ad limina-bezoek in december 2013 heeft bisschop Hurkmans paus Franciscus een ikoon aangeboden. Deze ikoon van de hand van Geert Hüsstege (47) is speciaal voor het jaar van het geloof geschilderd met zeventien mysteries uit het leven van Christus. Mysteries van de christelijke feesten en van andere gebeurtenissen uit het leven van Christus rondom het thema geloof. Als onderdeel van een drieluik van geloof, hoop en liefde, is de ikoon nu teruggekomen in ons land (red.).

Velen hebben een bijdrage geleverd aan dit pausgeschenk en het bijbehorende Franciscus-project ondersteund. Geert reist met zijn gezin opnieuw door ons land met deze geloofs-ikoon, én, met nieuwe ikonen rondom het thema barmhartigheid. Dit nieuwe reizende project ondersteunt de caritas van alle deelnemende parochies en kloosters en ondertussen wordt er in het atelier thuis hard gewerkt aan het drieluik. Een vervolg op het ikonen-avontuur van de Hüssteges.

Toewijding aan het Heilig Aanschijn

h.aanschijn kadopausOp de eerste cursus die mijn vrouw bij mij volgde in 2000 is dit ikonen-avontuur eigenlijk begonnen met het schilderen van het Mandylion, het Christus-portret. Op een bijeenkomst rondom de lijkwade van Turijn begon onze gezamenlijke zoektocht naar het Gelaat van Christus. Deze wonderbaarlijke eerste ontmoetingen hebben ons leven op het Heilig Aanschijn gericht. Een groeiend verlangen om de spiritualiteit ervan uit te dragen, bracht ons vijf jaar geleden in contact met bisschop van Burgstede. “Elke dag een kort gebed en een actie voor het Heilig Aanschijn was zijn devies, de rest volgt”.

Ikoon van het Heilig Aanschijn

Naast ons werk met ikonen en ons drukke gezin pakten we de studie Christologie op. Het werd een soort expeditie naar alle mysteries uit het leven van Christus, naar het mysterie van Zijn Eeuwig bestaan, Zijn Goddelijkheid en menselijkheid. Ook de theologie van het geschapen zijn en omgevormd worden naar Gods Beeld en gelijkenis kwam aan bod. Pasen 2009 brak het moment aan dat Geert opnieuw de ikoon van het Heilig Aanschijn ging schilderen, de traditionele technieken van de ikonenschilderkunst nu toepassend op de foto van de lijkwade van Christus met voorbeelden van de oudste Christus-ikonen erbij. Deze ikoon stond voortaan in iedere expositie centraal en de bezoekers konden er een kaarsje bij branden.

Jaar van het geloof

Juist toen we een serie van Christus-ikonen opstelden, vernamen we dat Benedictus XVI een jaar van geloof aankondigde. Dit was een mooie gelegenheid en aanmoediging om de belangrijkste christelijke feesten in het groot te gaan schilderen. Deel I van het project “Christus-mysteries” werd opgezet met een rondreis door ons land. Een reis om het Licht van Christus op een standaard te plaatsen, om Zijn Gelaat te laten stralen. Parochies en kloosters haakten in en kozen een ikoon uit de serie voor de liturgie en catechese in hun kerk of kapel.

Ikonenwijding Sint Jan

De Vereniging voor Oecumene maakte tekstplaten met alle bijbehorende gebeden. Het bisdom van Den Bosch verwerkte verdere uitleg van twaalf ikonen in een boekje en liet vijf grote panelen maken. Op het nippertje kwam de twaalfde ikoon gereed voor de opening van het jaar van het geloof op 11 oktober 2012 met de ikonenwijding door Ton Sip en Abt Bernardus; bisschop Hurkmans zalfde alle ikonen met heilig chrisma. Het Tilburgs Byzantijns koor luisterde de Goddelijke Liturgie op met hemelse gezangen die ongelofelijk mooi klonken in de kathedraal. Bij de afsluiting van het jaar van geloof zouden de ikonen naar hun definitieve bestemming in kerken en kapellen gaan, het einde van ons avontuur? Die avond van de wijding kregen we de ingeving om van alle ikonen één feestdagen-ikoon te maken. Zo konden we verder reizen, verder op avontuur!

Omgekeerde bedevaart

Met de hulp van Christoffel ruilden we onze auto in voor een busje, alles en iedereen paste er net in! 33 exposities te gaan tot aan St. Hippolytushoef toe, alle grote zware panelen er schuin in, de stalen standaards erbovenop en de ikonen er voorzichtig onder gelaatst. Millimeterwerk en ikonenschilders, schroevendraaiers en verf in de aanslag! Zesenzestig maal de poten aan de panelen bevestigen en er weer afschroeven, de ikonen ophangen en weer veilig inpakken. Steeds vonden we een mooie plek voor de ikonen waar ze goed tot hun recht kwamen. Deze ommegang was een soort omgekeerde bedevaart die ons op weg bracht naar de ander, naar God. Ook in ons kleine huiskamertje, tegelijk het atelier waar alle ikonen geschilderd zijn.

Icona Fidei

Nog vijf ikonen werden toegevoegd aan de serie; een echte geloofsweg zoals Abt Bernardus getuigde. Voor de grote samengestelde ikoon vonden we nog een geschikte plank en met moeite kwamen we aan goed krijt voor de eerste twaalf lagen om alle zelfgemaakte tekeningen er in het klein op te zetten. Er hoefde niet lang nagedacht te worden over de naam: Icona Fidei! En om hem aan de paus te schenken namens alle gelovigen van ons land, namens die vele vrijwilligers die ons tijdens de ommegang hebben bijgestaan. De kerk van de Friezen reageerde enthousiast op een expositie in Rome in de herfstvakantie. De gehele zomer werkte Geert dag en nacht door, voorovergebogen staande of knielend en levend als een kluizenaar. Wonder boven wonder kwam de ikoon gereed en 13 oktober 2013 tufte ons zwaar beladen busje over de Alpen naar een stadscamping vlakbij de Friezenkerk. Door al onze reserves heen voorzag God ons gezin ook daar van al het nodige, materieel en immaterieel.

Zegening ikoon door paus Franciscus

pauszegenOp de smartphone van onze oudste dochter zagen we thuis hoe het gezicht van de paus straalde terwijl bisschop Hurkmans hem een ikoon van het Heilig Aanschijn overhandigde. Franciscus zegende ook de geloofs ikoon en alle gelovigen die mee hadden gedaan op de feestdag van de heilige Johannes van Damascus. De paus riep op tot een tijdperk van barmhartigheid. Deel II van het project “Christus-mysteries” van barmhartigheids-ikonen vormt hier een antwoord op. Alle hoogtepunten van Gods goedheid en liefde in het leven van Christus komen samen in de “Icona Misericordia”. Met de ikoon van “Christus Albeheerser en onze Hoop” in het midden vormen de ikonen een drieluik. Het avontuur gaat door, een avontuur van geloof, hoop en liefde!

287